قنداق نوزاد
قنداق کردن به نوزاد این امکان را میدهد که احساس امنیت بیشتری کند، همانند امنیتی که در درون رحم مادر داشته است، زیرا نوزد کنترل دستهای خود را ندارد و مدام آنها را حرکت میدهد و امکان آسیب رساندن به چشم و صورت او وجود دارد.
برای مثال اگر نوزادی با دست باز بخوابد، امکان بیدار شدن ناگهانی او بر اثر حرکات دست او و آسیب رساندن به صورتش وجود دارد. علاوه بر آن، قنداق کردن نوزاد این امکان را به والدین و اطرافیان او میدهد تا راحتتر او را در آغوش بگیرند و کنترل سر و بدن او را داشته باشند.
قنداق کردن نوزاد امری چالش برانگیز است، زیرا هم نکات منفی و هم نکات مثبت دارد که والدین باید از هردوی این نکات، آگاهی کامل داشته باشند.
معایب قنداق کردن
۱- احتمال خفگی نوزاد: طبق آمار مشخص شده است بسیاری از نوزادانی که قنداق میشوند، در اثر غفلت والدین به سندرم مرگ ناگهانی دچار میشوند، زیرا دراثر قنداق کردن نوزاد با پتوی نرم، سر نوزاد به علت کوچک بودن به داخل پتو رفته و احتمال خفه شدن برای او وجود دارد. این خطر معمولا در هنگام حرکت دادن نوزاد قنداق شده وجود دارد. نوزاد قدرت نفس کشیدن قوی را ندارد. بنابراین هنگام حرکت در داخل پتو، احتمال خفه شدن او وجود دارد. برای جلوگیری از این اتفاق باید از قنداق های استاندارد استفاده کرد، زیرا با وجود آنها احتمال این خطر از بین می رود.
۲- گرم شدن بیش از حد نوزاد: نوزاد هنگامی که بدنیا میآید، باید گرم نگه داشته شود، زیرا هنوز قدرت گرم نگه داشتن بدن خود را ندارد. بنابراین قنداق کردن نوزاد در هفته اول، به گرم نگه داشتن او کمک میکند، اما اگر نوزاد در فصل گرم سال بدنیا بیاید، خطر گرم شدن بیش از حد او وجود دارد. گرم شدن بیش از حد بدن در روزهای گرم سال خطرناک است، زیرا در روزهای اول زندگی، احتمال زرد شدن نوزاد به علت تغذیه با شیر مادر وجود دارد که گرم شدن بیش از حد او سبب تعریق و از دست رفتن آب بدن میشود و احتمال زردی نوزاد بالا میرود.
یکی از راهها برای بررسی دمای بدن نوزاد، چک کردن دمای قفسه سینه نوزاد میباشد. اگر دمای بدن او بالا برود، باید میزان لباس او کاهش پیدا کند. همچنین توصیه میشود در مواقعی که نوزاد تب دارد، از قنداق کردن او پرهیز شود.
۳- کشیده شدن بیش از حد دست و پای نوزاد: اگر فردی که قصد قنداق کردن نوزاد را دارد، به تحرک کافی او در قنداق توجه نداشته باشد و طرز برخورد صحیح با حرکت مدام دست و پای نوزاد را نداند، ممکن است به نوزاد آسیب برساند و سبب رگ به رگ شدن و یا کشیدگی عضلات نوزاد شود. بنابراین به مادرانی که به تازگی صاحب نوزاد شدهاند توصیه میشود از قنداق های استانداردی که در این زمینه تهیه شده است استفاده کنند، زیرا آنها براساس فرم کودک و با قابلیت حرکت مناسب او طراحی شده اند.
مزیتهای قنداق کردن مطمئن
اصطلاح قنداق کردن به پیچیدن نوزاد در پارچه اطلاق میشود. جنس این پارچه میتواند مختلف باشد. در قنداق کردن امکان حرکت آزادانه دست و پای نوزاد تا حدی از او گرفته میشود. در قنداق کردن مطمئن، سر نوزاد از چانه به بالا قابل مشاهده است و بینی و دهان او آزاد است و نفس کشیدن نوزاد به راحتی انجام میگیرد.
۱- کاهش گریه نوزاد سبب آرامش او و والدینش خواهد شد. همچنین والدین نوزاد سبب احساس نزدیکی بیشتری با نوزاد خود میکنند، زیرا میتوانند به راحتی نوزاد را در آغوش بگیرند.
۲- محیطی شبیه رحم مادر: گرمای ناشی از قنداق، آرامش نوزاد در رحم مادر را برایش تداعی میکند و تا حدی زندگی خارج از رحمی او را آسان میکند.
۳- گرم کردن نوزاد: قنداق کردن نوزاد به خصوص در فصول سرد سال، باعث گرم نگه داشتن او میشود. البته نباید دمای بدن نوزاد بالاتر از حد طبیعی برود.
قنداق نوزاد
چگونه نوزاد را به شکل صحیح قنداق کنیم:
– پس از انتخاب صحیح پارچه و یا پتوی مناسب، آن را به شکل مربع بزرگ درآورید و بر روی زمین پهن کنید.
– گوشهای از این مربع بزرگ را از بالا به سمت پایین انتقال دهید.
– سر نوزاد را بر روی گوشه تاشده قرار دهید و نوزاد را به حالت درازکش بر روی پارچه قرار دهید.
– سمت راست پتو را یک تا زده و سپس بر روی نوزاد قرار دهید به طوری که دست راست نوزاد را در بربگیرد.
– سمت چپ پتو را نیز به همین شکل انجام دهید.
– توجه داشته باشید که سر و صورت نوزاد پس از قنداق کردن بیرون بماند و نوزاد درون قنداق احساس راحتی کند، یعنی نه خیلی محکم آن را بسته باشید که هیچ گونه حرکتی نداشته باشد و نه خیلی شل ببندید که به راحتی دستهای او بیرون بیاید.
برای قنداق کردن نوزاد، بدون آنکه سبب بیش از حد گرم شود، باید نکاتی را رعایت کنیم:
– جنس پارچه قنداق، باید حتی المقدور نخی باشد. پارچههای سنگین (مانند پشم) نه تنها سبب گرم شدن بیش از حد نوزاد میشود، بلکه درون آن احساس آرامش نمیکند.
– هنگامی که نوزاد را قنداق کردیم، نباید دمای اتاق را بالا ببریم.
– اگر نوزاد تب دارد و یا عفونتی وارد بدن او شده است، نباید او را قنداق کنیم.